هلی پد اصطلاحی است که برای محل استقرار و نشست و برخاست بالگرد روی ساختمان های بلندمرتبه به کار برده می شود.
اگر ارتفاع ساختمانی بیش از ۴۵ متر باشد، طراحی و ساخت هلی پد اجباری خواهد بود. اما ساختمان های دیگر نیز می توانند داوطلب استقرار هلی پد باشند.
در دستورالعمل ۴۳۱۴ سازمان هواپیمایی کشور تعریف هلی پد این گونه ذکر شده :
محل های نشست، برخاست و پارک بالگرد برای عملیات در شرایط
خدمات ( HERFS ،) خدمات اضطراری پزشکی توسط بالگرد ( HEMS : یا کاربردهای خاص از جمله
اضطراری امداد و نجات و یا آتش نشانی هوایی توسط بالگرد مانند عملیات بیمارستانی، جاده ای،
خدمات بازرسی تاسیسات نفتی و گازی توسط بالگرد( برای ( HOGIS ساختمانهای مرتفع، …( و
،(Seismic) لرزه نگاری ،(Sling) مدت طولانی و یا برای دیگر کاربردها از جمله حمل بار خارجی
مناطق صعب العبور کوهستانی و دیگر موارد مشابه که فقط برای مدت محدود و بصورت موردی
مورد استفاده قرار می گیرد، صرفاً از تعدادی از استانداردهای هلی پورت تبعیت می کنند
تعریف هلی پورت در دستورالعمل ۴۳۱۴ سازمان هواپیمایی کشور این گونه ذکر گردیده :
سطحی یا منطقه ای مشخص روی زمین یا سازه که کل یا بخشی از آن برای نشست، برخاست
و حرکت زمینی بالگرد مورد استفاده قرار می گیرد. انواع هلی پورت عبارتند از: هلی پورت سطحی،
هلی پورت مرتفع، هلی دک، شیپ بورد و هلی پد.
با توجه به دستورالعمل سازمان هوایی کشور مفاهیم ذیل شامل حریم هلی پد، مالکیت هلی پد، بهره بردار هلی پد ، مدیر هلی پد دارای تعاریف مشخص میباشد .
حریم هلی پد:
محدوده ای در اطراف هلی پد که مشمول اعمال محدودیت ها و ممنوعیت های موضوع
ضوابط و مقررات داخلی یا بین المللی مربوط می باشد.
– مالك هلی پد:
اشخاصی حقیقی یا حقوقی که بر اساس قوانین و مقررات موضوعه کشور، مالکیت یك هلی
پد را بعهده دارد.
– بهره بردار هلی پد:
مالك یا شخصی که از جانب او مسئولیت تمام فعالیتهای هلی پد بعهده دارد.
– مدیر هلی پد:
شخصی که توسط بهره بردار هلی پد بر اساس ضوابط سازمان، منصوب و مسئولیت اداره یك
هلی پد را بعهده دارد.
هلی پد در واقع محل فرود بالگرد می باشد. یک هلی پد می تواند یک جایگاه فرود داشته باشد یا اینکه شاما چند جایگاه فرود باشد که هر جایگاه خود، تحت نام هلی پد شناخته می شود.
مصالح مورد نیاز برای ساخت هلی پد :
سازه هلی پد را می توان از مصالح مختلفی مانند فولاد، بتن و آلومینیوم و یا ترکیبی از دو یا چند مصالح ساخت.اما امروزه بیشتر به صورت سازه های فضاکار و یا به صورت قاب مختلط بتن و فولاد ساخته می شوند که مورد دوم رواج بیشتری دارد. حداقل ضخامت دال بتنی جهت این سازه ها ۶ سانتیمتر عنوان شده است.
اخیرا سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی تهران چک لیستی ارائه نموده که استقرار بالگرد بر فراز کلیه ساختمان های دارای ۱۶ طبقه و بیشتر را الزامی می کند. این سازمان در نظر دارد به زودی این مورد را به ۸ طبقه کاهش دهد.
نکات فنی در خصوص سازه هلی پد :
بارهای وارد بر هلی پد :
ــ بارهای زنده ناشی از نشست و برخاست بالگرد شامل موارد زیر میباشد :
۱٫ بار زنده گسترده یکنواخت ( اعمال ضریب بار مجاز نمی باشد)
الف) ۲۰۰ دکانیوتن بر متر مربع برای بالگردهای با حداکثر وزن برخاست ۱۳۳۵ کیلوگرم و کمتر.
ب) ۳۰۰دکانیوتن بر متر مربع برای بالگردهای با حداکثر وزن برخاست بیش از ۱۳۳۵ کیلوگرم و بیشتر.
۲٫ بار متمرکز زنده به مقدار ۱۳۳۵دکانیوتن بر سطحی به ابعاد ۱۲ در ۱۲ سانتیمتر اعمال می شود. محل اعمال این بار باید به نحوی انتخاب شود که بیشترین تاثیر بر سازه داشه باشد.لزومی به اعمال این بار به صورت همزمان با سایر بارهای زنده گسترده و متمرکز نمی باشد.
۳٫ دو بار زنده متمرکز در طولی معادل ۲۴۰سانتیمتر( معادل طول پایه های فرود بالگرد)، البته می توان این طول را به صورت دقیق و مطابق با مشخصات فیزیکی بالگرد نیز لحاظ نمود. به جهت انکه اثر ضربه ناشی از نشست یا برخاست بالگرد بر پد لحاظ شود، هر کدام از این دو بار را معادل ۷۵ درصد حداکثر وزن برخاست بالگرد در نظر می گیریم. محل اعمال این بار بایستی به نحوی انتخاب شود که بیشترین تاثیر بر سازه داشته باشد. لز.می به اعمال این بار به صورت همزمان با سایر بارهای زنده گسترده و متمرکز نمی باشد.
ــ بارهای مرده شامل وزن دال بتنی و اسکلت بتنی یا فلزی سازه اصلی
ــ بار برف
ــ بار زلزله
کلیهی حقوق مادی و معنوی سایت «هلی پد» متعلق به «فراز آوران آسمان» است.