• سیستم روشنایی هلی‌پد (Helipad Lighting System)

  
  سیستم روشنایی، یکی از حیاتی‌ترین اجزای هلی‌پد است و باید مطابق با استانداردهای بین‌المللی مانند ICAO Annex 14 و FAA AC 150/5390 طراحی شود. تمامی چراغ‌ها باید ضدآب و مقاوم در برابر حرارت باشند تا در شرایط سخت جوی کارایی خود را حفظ کنند. انواع چراغ های هلی پد به شرح زیر می باشد:
  
  چراغ‌های پیرامونی (Perimeter Lights): این چراغ‌ها در اطراف سکوی فرود نصب می‌شوند تا محدوده دقیق فرود را در شب یا شرایط دید کم مشخص کنند. معمولاً به رنگ سبز طراحی می‌شوند و باید در فاصله‌های منظم (تقریباً هر 3 متر) نصب شوند.
  
  پروژکتورهای هلی‌پد (Floodlights): برای تامین نور کلی باند فرود و محدوده اطراف هلی‌پد استفاده می‌شوند. پروژکتورها باید به گونه‌ای تنظیم شوند که نورشان مستقیماً به سمت خلبان بازتاب نداشته باشد.
  
  چراغ‌های نشانگر باد (Wind Cone Lighting): بادنماها معمولاً به چراغ‌های مخصوص مجهز می‌شوند تا در شب نیز دیده شوند.
  
  

• بادنما یا نشانگر جهت باد (Wind Cone)

  
  بادنما یکی از تجهیزات الزامی در هر هلی‌پد است که برای مشخص کردن جهت و شدت باد به خلبان مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقش مهمی در ایمنی عملیات فرود و برخاست دارد. این تجهیز باید در نزدیکی هلی‌پد و در نقطه‌ای نصب شود که هیچ‌گونه تداخل بصری با مسیر فرود نداشته باشد تا دید خلبان کاملاً شفاف باقی بماند. رنگ بادنما معمولاً نارنجی یا قرمز انتخاب می‌شود تا در طول روز به‌راحتی قابل تشخیص باشد و طبق استانداردهای FAA، لازم است به چراغ‌های LED مجهز شود تا در شب نیز دید کافی برای خلبان فراهم گردد. اندازه استاندارد بادنما معمولاً بین ۱.۲ تا ۲.۴ متر است و باید از متریالی مقاوم در برابر شرایط جوی ساخته شود تا در تمامی فصول عملکرد دقیق و قابل اعتمادی داشته باشد.
  
  

• سیستم اطفای حریق (Fire Suppression System)

  
  با توجه به وجود سوخت‌های پرخطر و احتمال وقوع حوادث حین سوخت‌گیری یا فرود، نصب یک سیستم اطفای حریق استاندارد الزامی است. طبق NFPA 418، هر هلی‌پد باید به سیستم‌های اطفای حریق با ظرفیت حداقل 500 لیتر در دقیقه مجهز باشد. انواع سیستم های اطفا حریق به شرح زیر می باشد:
  
  سیستم فوم (Foam System): پرکاربردترین روش اطفای حریق در هلی‌پدهاست که با استفاده از کف آتش‌نشانی، آتش را در کمترین زمان خفه می‌کند.
  
  سیستم مانیتور : این سیستم با استفاده از اختلاط آب و فوم و با استفاده از فشار تولید شده توسط پمپ‌ها ، مخلوط آب و فوم را بر روی محل حریق پرتاب می‌کند . هر هلی پد می‌بایستی حداقل به دو مانیتور مجهز باشد.
  
  خاموش‌کننده‌های دستی پرقدرت: در اطراف سکوی فرود باید حداقل دو خاموش‌کننده پودر و CO₂ وجود داشته باشد.
  
  

• تور ایمنی پیرامونی (Safety Net)

  برای جلوگیری از سقوط افراد و تجهیزات از روی هلی‌پدهای مرتفع، استفاده از توری‌های ایمنی پیرامونی الزامی است و نقش مهمی در افزایش ایمنی سکو ایفا می‌کند. این توری‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که عرضی حداقل ۱٫۵ متر را به‌صورت افقی پوشش دهند تا در صورت لغزش یا افتادن اشیاء، مانع سقوط به پایین شوند. فنس توری ایمنی معمولاً از فولاد گالوانیزه با یا بدون پوشش ساخته می‌شود تا در برابر خوردگی، فشار و شرایط جوی نامساعد کاملاً مقاوم باشد و طول عمر بالایی داشته باشد. در هلی‌پدهای بیمارستانی، اهمیت استفاده از این توری‌ها دوچندان می‌شود؛ چرا که در چنین محیط‌هایی انتقال بیماران، پرسنل و تجهیزات حیاتی در شرایط اضطراری صورت می‌گیرد و وجود این تمهید ایمنی از بروز حوادث ناگوار جلوگیری می‌کند.
  

• سیستم گرمایش از کف (Underfloor Heating System)

  در مناطق سردسیر یا در هلی‌پدهای بیمارستانی، استفاده از سیستم گرمایش از کف یک ضرورت حیاتی محسوب می‌شود تا از یخ‌زدگی سطح سکوی فرود جلوگیری گردد. این سیستم معمولاً با بهره‌گیری از المنت‌های الکتریکی تعبیه‌شده در کف هلی‌پد گرمای لازم را برای حفظ شرایط ایمن فراهم می‌کند. علاوه بر این، نصب سنسورهای دما و رطوبت برای فعال‌سازی و غیرفعال‌سازی خودکار سیستم اهمیت بالایی دارد و موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی می‌شود. جلوگیری از یخ‌زدگی نه تنها امنیت فرود و برخاست بالگرد را تضمین می‌کند، بلکه خطر لغزش و سقوط افراد روی سکوی فرود را نیز به حداقل می‌رساند.
  

• علامت‌گذاری و نشانه‌گذاری سطح هلی‌پد

  تمامی هلی‌پدها باید طبق استانداردهای بین‌المللی به‌طور دقیق علامت‌گذاری شوند تا ایمنی پرواز و فرود بالگرد تضمین شود. در مرکز سکوی فرود، حرف بزرگ "H" معمولاً به رنگ سفید یا زرد درج می‌شود تا محل دقیق فرود بالگرد به‌وضوح مشخص باشد. همچنین، یک دایره پیرامونی سفید برای تعیین محدوده دقیق سکوی فرود ترسیم می‌شود. علاوه بر این، درج حداکثر وزن مجاز برخاست بالگرد (MTOW) یا (Maximum Take-off Weight) روی سطح هلی‌پد الزامی است تا خلبان از محدودیت‌های وزنی سکوی فرود آگاه باشد و عملیات فرود با حداکثر ایمنی انجام گیرد.
  

جمع‌بندی

ساخت یک هلی‌پد استاندارد نیازمند تجهیزات تخصصی و طراحی دقیق بر اساس الزامات ایمنی و استانداردهای بین‌المللی است. از سیستم روشنایی و بادنما گرفته تا تجهیزات اطفای حریق، گرمایش از کف و نشانه‌گذاری‌های دقیق، هر بخش نقشی حیاتی در ایمنی بالگرد، پرسنل و بیماران ایفا می‌کند. رعایت این استانداردها نه تنها مدیریت بحران را بهبود می‌بخشد، بلکه ایمنی ساختمان‌های بلندمرتبه و مراکز درمانی را نیز تضمین می‌کند.